فناوری اطلاعات و اینترنت و شبکه های گسترده از جمله پرکاربردترین و مهمترین فناوری ها در دنیای امروز هستند. این فناوری هانقش بسیار مهمی در ارتباطات و انتقال اطلاعات اشتراک گذاری داده ها ارتباطات تجاری و اجتماعی تحقیقات علمی و بسیاری دیگر ایفا میکنند. با پیشرفت روزافزون فناوری اطلاعات اینترنت و شبکه های گسترده نقش آن در زندگی روزمره کسب و کار علم و فناوری و سایر حوزهها بسیار بزرگ شده است . به طور کلی این فناوری به عنوان پایه و اساس بسیاری از فعالیت های مدرن جامعه محسوب میشود و بدون آنها اجتماع مدرن به همین شکل وجود نخواهد داشت.
IT (Information Technology )
فناوری اطلاعات در مفهوم ساده یعنی استفاده ی علم از یک سری ابزار ها که این ابزارها همان بررسی و پردازش توضیع و نگهداری ذخیره و جمع آوری انتقال و امنیت است که بر روی این تعریف برای کسانی یست که بخواهند با فناوری اطلاعات آشنا شوند. اطلاعات داده های موجود در شبکه های کامپیوتری متصل بهم را فناوری اطلاعات است . فناوری اطلاعات شامل همه ی فنون و تکنولوژی های مربوط با پردازش ذخیره و انتقال اطلاعات است . این شامل سخت افزار شبکه ها نرم افزار وسایر فناوری های مربوطه است.
در فناوری اطلاعات و ارتباطات به 4 فرایند میتوان اشاره کرد:
- تولید
- پردازش
- ذخیره
- بازیابی اطلاعات
اجزای فن اوری اطلاعات و ارتباطات
- سخت افزار
- نرم افزار
- سیستم های ارتباطی
در این زمینه به توضیح برخی موضوعات اساسی می پردازیم:
داده یا دیتا (data): داده ها یک سری اطلاعات خام است که به ما می دهند.
اطلاعات (information): اگر روی همین داده ها یک پردازشی انجام شود به information تبدیل میشود.
ICTچیست ؟
برای آسانی مطالعه میتوان ICT را به دو عبارت فن اوری اطلاعات و فن اوری ارتباطات تفکیک و بررسی کرد.
ICT که در انگلیسی مخفف عبارت Information and Communication Technology است به فناوری اطلاعات و ارتباطات اشاره دارد.
فناوری اطلاعات :
فن آوری اطلاعات مجموعه ای است از دانش های فیزیکی و الکترونیکی و برق و ریاضی و آماروصنایع است که با استفاده از دستگاه ها و نرم افزار های رایانه ای ذخیره سازی و دستیابی و بازیافت سازماندهی و پردازش اطلاعات است که صنعت رایانه و تجهیزات آن مثل اسکنر و چاپگر و یا دستگاه های دیجیتالی مخابراتی و شبکه های رایانه ای و پایگاه های اطلاعاتی را در بر میگیرد.
فناوری ارتباطات:
مجموعه ای از دانش ها و فن آوری های مرتبط به دستگاه های مخابراتی و انواع دستگاه های مسیریابی و انتقال صدا و تصویر داده است. این عبارت به تمام فنون و تکنولوژی ها و وسایل مربوط با انتقال ذخیره و پردازش و استفاده از اطلاعات و ارتباطات در جامعه است .
ICT شامل تمام فنون مربوط به فناوری اطلاعات و فناوری ارتباطات و اینترنت و شبکه های کامپیوتری و تلفن همراه و …سایر فنون مربوط به اطلاعات و ارتباطات است.
نمونه هایی از این رسانه عبارت اند از :
- تلفن های همراه
- رایانه
- تلوزیون
- اینترنت
شاخص های فناوری اطلاعات در 8 مورد دسته بندی میشوند:
- نگهداری و پردازش
- تقسیم وظایف
- مدیریت شبکه: اجرا و کنترل شبکه های سیستم های رایانه ای توسط مدیرهای فناوری اطلاعات را شامل میشوند.
- مدیریت اطلاعات: مهمترین وظیفه ی یک کارشناس ارشد این رشته است در فناوری اطلاعات حفاظت اطلاعات سیستمی و مدیریت داده ها است .
- توسعه ی اطلاعات : اطلاعات سیستمی و پارامترهای کنترل و دقت و سرعت و محافظت و فرمت و امنیت اطلاعات در توسعه ی فناوری و گسترش اطلاعات قابل بررسی است.
- توسعه ی سیستم های IT: نرم افزار های کاربردی و پیشرفته نبودن برنامه منجر به توسعه و گسترش در این تکنولوژی میشود .
- توسعه ی کاربردی : این علم در تمام زمینه های زندگی و با افزایش زمینه ی کاربردی از وظایف متخصص علم IT است .
- توسعه ی تجاری
فناوری اطلاعات با فناوری ارتباطات چه تفاوتی با هم دارند ؟
در کل فناوری اطلاعات و فناوری ارتباطات به یک دیگر وابسته هستند. فناوری اطلاعات بیشتر به مدیریت و پردازش اطلاعات در یک سازمان مربوط است ولی فناوری ارتباطات بیشتر به فنون و تکنولوژی های مورد استفاده برای ارتباطات و تبادل اطلاعات اشاره دارد.
کاربرد های فناوری اطلاعات :
- دولت های الکترونیکی
- شهر های الکترونیکی
- آموزش الکترونیکی
- تجارت الکترونیکی
تعریف اینترنت
اینترنت یک شبکه جهانی از کامپیوترها و سامانهای ارتباطی برای دادههاست که از طریق اتصالات فیزیکی و برنامههای کامپیوتری به یکدیگر متصل میشود. این شبکه میلیاردها دستگاه و کامپیوتر را به هم متصل کرده و شامل زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری است که رایانهها را در سراسر کره زمین به یکدیگر متصل میکند. اینترنت امکان ارسال و دریافت اطلاعات و برقراری ارتباط بین افراد و سازمانها را فراهم میآورد و به کاربران این امکان را میدهد که اطلاعات را به اشتراک بگذارند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
در زیر به برخی از اینترنت ها اشاره میکنیم :
- اینترنت تلفن همراه
- اینترنت ماهواره ای
- اینترنت شهری
- اینترنت سلولار
- اینترنت فیبرنوری
شبکه های گسترده
شبکه های گسترده مجموعه ای از شبکه های محلی است که به یک دیگر متصل شده اند عموما از تجهیزات پیچیده تری و پرقدرت تری به شبکه های محلی استفاده میکنند این نوع شبکه ها برای ارتباطات بین دستگاه ها و سیستم ها در مواقعی که فاصله ی زیادی بین انها وجود ندارد استفاده میشوند مثلا شامل شبکه های تلفن همراه و اینترنت جهانی و شبکه های مخابراتی و ارتباطاتی و … است.
کاربرد و هدف از شبکه ی گسترده (Wan)
اگر شبکه ی گسترده وجود نداشته باشد سازمان در یک منطقه یا یک منطقه ی جغرافیایی خاص محدود میشوند.شبکه های محلی به سازمان ها اجازه میدهند تا در ساختمان خود کار کنند اما برای رشد به مناطق خارج شبکه ی محلی امکان پذیر نخواهد بود. همچین سازمان ها بین المللی شوند شبکه های گسترده به آنها اجازه میدهند بین شبکه های مختلف خود ارتباط برقرار کنند همیشه در دسترس باشند و اطلاعات را به اشتراک بگذارند هنگامی که کارکنان به سفرهای کاری می روند شبکه ی گسترده به انها اجازه می دهند تا به اطلاعات مورد نیاز برای انجام کار خود دسترسی داشته باشند. دانشجویان دانشگاهها ممکن است برای دسترسی به پایگاه های اطلاعاتی کتابخانه ای یا تحقیقات دانشگاهی به شبکه های گسترده تکیه کنند.
شبکه های گسترده چه مزایا و چه معایبی دارند؟
مزایا
- پوشش گسترده : این سازمان ها امکان را می دهند که منابع خود را در مناطق گسترده به اشتراک بگذارید و شبکه های گسترده امکان اتصال دستگاه ها و شبکه ها را بر روی فصول طولانی فراهم میکنند.
- امکان اتصال به اینترنت : شبکه های گسترده امکان اتصال و دسترسی به اینترنت را به منابع جهانی فراهم میکنند.
- افزایش بهره وری : فرایند های کاری خود را بهبود میبخشد و بااستفاده از سازمان ها میتوانند بهره وری خود را افزایش دهند.
معایب
- هزینه ی بالا: برای بسیاری از سازمانها قابل تحمل نیست و نگهداری و راه اندازی شبکه های گسترده دارای هزینه ی بالایی است.
- پیچیدگی : شبکه های گسترده به دلیل تعداد زیادی دستگاه ها و پوشش گسترده پیچیدگی بالایی دارند ک نیاز به مدیریت و نظارت است.
- امنیت : شبکه های گسترده به حملات اینترنتی و نفوذ گرانه اسیب پذیر هستند.و نیاز به تدبیر قوی امنیتی دارند.
- پایداری : شبکه های گسترده نسبت به قطع شدن خطوط ارتباط حساسی دارند
- محدودیت سرعت: ممکن است با محدودیت های سرعت انتقال مواجه شوند که مشکلاتی برای کاربر ها و سازمان ها ایجاد میکند.
نتیجه گیری :
با ترکیب این سه عبارت مفهوم کامل فناوری اطلاعات اینترنت و شبکه های گسترده به تمام فنون تکنولوژی ها و وسایل مرتبط با پردازش ذخیره انتقال و استفاده از اطلاعات و ارتباطات در مقیاس گسترده و جهانی اشاره دارد.