تعریف IT یا فناوری اطلاعات
Information Technology را به اختصار IT میگویند که متشکل از دو بخش فناوری (Technology) و اطلاعات (Information) است. فناوری اطلاعات با استفاده از فناوری (که اغلب منظور همان رایانه است) مشغول پردازش، ذخیره و انتقال اطلاعات میشود و فرآیندی شامل استفاده از رایانه، نرمافزار و شبکه برای ایجاد، مدیریت و نگهداری دادهها دارد. اصطلاح IT اغلب به جای فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) یا سیستمهای اطلاعاتی (IS) نیز به کار میرود که مهمترین شباهت بین آنها، تمایل به استفاده از فناوری یا همان Technology برای ایجاد، پردازش و توزیع دادهها به شیوهای ایمن و کارآمد است. فناوری اطلاعات بر پایه رایانهها، سرورها، شبکهها، پایگاههای اطلاعاتی و برنامههای نرمافزاری استوار بوده تا در مسیرهایی نظیر پردازش دادهها، ارتباطات، ذخیرهسازی و بازیابی، خود را نشان دهد. بد نیست بدانید حوزه فناوری اطلاعات در چند دهه گذشته به سرعت رشد کرده و دامنه آن به طور قابل توجهی گسترش یافته است. متخصصان فناوری اطلاعات اکنون در طیف گستردهای از صنایع از جمله مراقبتهای بهداشتی، مالی، آموزش و پرورش و حکومتی کار میکنند و جایگاه خود را به اثبات رساندهاند. نقش فناوری اطلاعات در تمام این صنایع، ایجاد و نگهداری سیستمهای کامپیوتری است که مسئول پشتیبانی از عملیات سازمان است.
ویژگی مهم فناوری اطلاعات:
یکی از ویژگیهای مهمی که پدیده فناوری اطلاعات و ارتباطات از آن برخوردار است ،این است که باعث میشود ارتباط انسان با انسان ، همچنین انسان با محیط تسهیل یافته و ارتقاء یابد . فناوری اطلاعات و ارتباطات به دلیل قدرت تحولپذیری و توانایی برقراری ارتباط پویا که میتواند با دانشآموزان داشته باشد ، از نقش مهمی در انتقال دانش برخوردار است . درباره تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات درحوزه تعلیم و تربیت دو دیدگاه وجود دارد . رویکرد اول که به رویکرد اصلاحگرا نام گرفته ، براین باور است که اثر فناوریهای جدید ( اطلاعات و ارتباطات ) بر آموزش و پرورش تدریجی بوده و این پدیده باعث میشود که آموزش به شیوه سنتی ، تنها به گونهای کارآمدترانجام شود . بعبارت دیگر ICT باعث تسریع اصلاحات در آموزش و پرورش میشود . در کنار این رویکرد ، رویکرد تحولگرا مطرح است که معتقد به تحولزایی ICT در آموزش و پرورش میباشد و بر این باور است که فناوری اطلاعات و ارتباطات ، ابزارها و حتی خطمشیها و اهداف تعلیم و تربیت را به صورت اساسی تغییر داده و متحول میکند . این مقاله تلاش دارد با بیان نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعلیم و تربیت ، به بررسی تاثیر این پدیده بر روی برنامه درسی بپردازد . برنامه درسی را میتوان دستور کار آموزش دانست بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسی فواید فراوانی به همراه دارد . از جمله اینکه امکان بهرهگیری از یک برنامه درسی تلفیقی را برای معلم و دانشآموزان فراهم میآورد . این نوع برنامه درسی ، بیش از آنکه بخواهد دانش معینی را به دانشآموزان القاء کند ، زمینهای را فراهم میکند که از طریق آن امکان شکوفایی قابلیتهای فردی دانشآموزان و گسترش تجربههای فردی و مستقل آنها افزایش مییابد . در این رابطه به تاثیرات دیگری میتوان اشاره کرد که در مقاله به آنها پرداخته شده است.
عصر حاضر که عصر تغییر از جامعه صنعتی به جامعه فراصنعتی یا جامعه اطلاعاتی لقب گرفته است ، طبیعی است که اطلاعات ، دانش و آگاهی بعنوان اساسیترین دارائیها برای انسانها و جوامع بشری بحساب آید . رشد و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) در جامعه امروز به حدی سرعت گرفته است که میزان توجه به آنرا بعنوان مهمترین شاخص توسعهیافتگی برای کشورهای در حال توسعه در نظر گرفتهاند ، و معتقدند که عصر حاضر ، دنیای متفاوتی خواهد بود که راهبری آنرا فناوری اطلاعات برعهده خواهد داشت . ویژگی مهمی که پدیده فناوری اطلاعات از آن برخوردار است اینست که باعث میشود ارتباط انسان با انسان و همچنین انسان با محیط تسهیل یافته و ارتقا یابد . فناوری اطلاعات به دلیل تحولپذیری و قدرت تاثیر فراوانی که در رشد آموزشی ، فرهنگی ، اقتصادی، امنیت ملی ،جهانی شدن و تعدیل مشکلات اطلاعرسانی سنتی دارد ، یکی از پویاترین و بحثانگیزترین رشتههای علم و فناوری محسوب میشود . البته این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که فناوری اطلاعات(IT) به دلیل ویژگیهای خاصی که از آنها برخوردار است ، همواره مورد سوءاستفادههایی نیز قرار گرفته است که این سوءاستفادهها ، سؤتعبیرهایی را در زمینه بکارگیری از این پدیده موجب شده است . با این وجود باید به این مسئله اعتراف کرد که فناوری اطلاعاتی دارای قابلیتهای فراوانی به منظور انتقال دانش ، تسهیل ارتباطات و تعاملات و سرعت بخشیدن به روند رو به رشد توسعه دانش و اطلاعات میباشد که البته همه اینها در صورت بهرهگیری صحیح از این پدیده امکانپذیر است.
جایگاه IT در زندگی

فناوری اطلاعات (IT) با اثر مستقیم و غیرمستقیم در صنایع مختلف از جمله مراقبتهای بهداشتی، مالی، آموزش، دولت و تجارت، به جنبه ضروری از زندگی مدرن تبدیل شده است. با این حال، بد نیست بدانید اهمیت جایگاه آی تی در زندگی، در توانایی آن در بهبود کارایی، بهرهوری و گسترش ارتباطات و در عین حال کاهش هزینهها، نهفته است. بهداشت و درمان، یکی از صنایعی است که به طور قابل توجهی تحت تأثیر تکامل IT قرار گرفته است. استفاده از پرونده الکترونیک سلامت (EHR) روند ذخیره، مدیریت و دسترسی به اطلاعات بیمار را برای متخصصان مراقبتهای بهداشتی آسانتر کرده تا ضمن کاهش خطاهای پزشکی، مراقبت و ایمنی بیمار را بهبود ببخشد. همچنین استفاده از telemedicine (پزشکی از راه دور)، امکان دریافت مراقبتهای پزشکی از لوکیشنهای دور را برای بیمارانی فراهم کرد که دسترسی به مراقبتهای بهداشتی مطلوبی ندارند. در امور مالی، IT نقش مهمی در سادهسازی عملیات مالی، بهبود خدمات مشتریان و کاهش تقلب ایفا کرد. از طرفی با رواج بانکداری آنلاین، سیستمهای پرداخت موبایلی و پلتفرمهای تجارت الکترونیکی، تراکنشهای مالی را سریعتر و در دسترستر کردهاند. همچنین با تکیه بر آی تی، امکان استفاده از ابزارهای تجزیه و تحلیل فراهم شد تا پیشبینی برخی رویدادها، به موسسات مالی برای تصمیمات سودآورتر کمک کند. در حوزه آموزش، IT روش یادگیری و دسترسی افراد به منابع آموزشی را منقلب کرد. پلتفرمهای آموزش الکترونیکی، دورههای آموزشی آنلاین و اپلیکیشنهای آموزشی، محتواهای آموزشی را در دسترستر و مقرون به صرفهتر کردند. با تسهیل این روند، دانشآموزان توانستند با همسالان و معلمان خود از نقاط مختلف جهان همکاری کنند؛ این همکاری، در نهایت زاویه دید آنها را گسترش داد و تجربیات یادگیری آنها را غنیتر کرد. در مدیریت دولتی، فناوری اطلاعات یا همان آی تی، روی بهبود خدمات به شهروندان متمرکز شد. به عنوان مثال خدمات دولت الکترونیک، مانند پورتالهای آنلاین و اپلیکیشنهای موبایل، دسترسی مردم به خدمات و اطلاعات دولتی را از پیچیدگی خارج کرد. با این وجود، نمیتوان منکر تاثیر غیر مستقیم IT در بهبود فرآیندهای تصمیمگیری و شفافیت و پاسخگویی عملکرد دولتها شد. شاید اصلیترین تحولات ناشی از تکامل آی تی، در کسبوکارها هویدا شد. فناوری اطلاعات توانست شیوه کار، ارتباط و تعامل کسبوکارها با مشتریان را کاملا تغییر دهد. در واقع سیستمهای برنامهریزی منابع سازمانی (ERP)، سیستمهای مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و ابزارهای هوش تجاری (BI) برای کسبوکارها آسانتر شدند.
کاربردهای IT

کاربردهای فناوری اطلاعات یا IT، گسترده و متنوع هستند؛ زیرا به زندگی روزمره ما نفوذ کرده و ابعاد مختلف آن را در برگرفته است. در ادامه، به صورت مختصر به کاربردهای آی تی اشاره میکنیم:
در صنعت مراقبتهای بهداشتی، آی تی برای مدیریت پروندههای الکترونیکی سلامت، رزرو نوبت ویزیت پزشک از راه دور و توسعه دستگاههای پزشکی استفاده میشود.
در امور مالی، آی تی برای مدیریت تراکنشهای مالی، خودکارسازی معاملات سهام و ارائه خدمات بانکداری آنلاین کارایی دارد.
مؤسسات آموزشی نیز برای مدیریت سوابق دانشآموزان، عرضه دورههای آنلاین و ارائه فرصتهای یادگیری از راه دور ، به فناوری اطلاعات متکی هستند.
صنایع تولیدی از IT برای خودکارسازی فرآیندهای تولید، مدیریت زنجیره تامین و تجزیه و همچنین تحلیل دادههای تولید استفاده میکنند.
صنایع حمل و نقل و لجستیک، از فناوری اطلاعات برای ردیابی و مدیریت محمولهها، بهینه سازی مسیرها و نظارت بر عملکرد خودرو کمک میگیرند.
در صنعت سرگرمی از فناوری اطلاعات برای ایجاد جلوههای ویژه در فیلمها و توسعه بازیهای ویدیویی (بازی سازی)استفاده میشود.